Trzypunktowy Układ Zawieszenia jest prostą konstrukcją, która umożliwia połączenie (zagregowanie) z ciągnikiem niezbędnych do pracy na polu maszyn rolniczych i osprzętu. TUZ ma już swoją niemal stuletnią historię. System opracował Harry Ferguson z myślą o usprawnieniu połączenia traktora z pługiem. Patent pozwalał na łatwe i szybkie mocowanie narzędzia, a przy okazji powodował dociążenie ciągnika, zwiększając jego uciąg i efektywność pracy. Z czasem system wprowadzono do innych urządzeń. W latach 60. dwudziestego wieku, gdy wygasł patent Fergusona, zaczęto montować TUZ-y w ciągnikach wszystkich marek i tak jest do dnia dzisiejszego.
Konstrukcja trzypunktowego układu zawieszenia
Konstrukcja TUZ opiera się na wprowadzeniu jednego centralnego i stałego punktu mocowania nazwanego łącznikiem górnym oraz dwóch cięgien dolnych, prawego i lewego, które rozmieszczone są symetrycznie niżej i podłączone do podnoszącego je lub opuszczającego siłownika hydraulicznego. Cięgna te znajdują się na jednej wspólnej osi i są zamocowane do ramy ciągnika. Ruch góra-dół umożliwiają wieszaki łączące cięgna dolne z umieszczonymi wyżej dwoma ramionami połączonymi z wałem obracającym się za sprawą ruchu siłownika. Należy tu wysunąć ważny wniosek: Trzypunktowy Układ Zawieszenia zawdzięcza swoje sprawne działanie układowi hydraulicznemu ciągnika. Napędzana przez silnik pompa hydrauliczna zwiększa ciśnienie oleju już w momencie uruchomienia pojazdu. W związku z tym TUZ od razu jest gotowy do działania. Przepływem oleju hydraulicznego steruje rozdzielacz, który decyduje, gdzie czynnik pod ciśnieniem trafi: do komory powodującej wysuwanie się tłoczyska, czy do przeciwległej, wywołującej efekt odwrotny. Siłownik dwustronnego działania nie jest jednak stosowany we wszystkich ciągnikach. Istnieją bowiem rozwiązania, w których za powrót tłoczyska odpowiada ciężar ramion i zamontowany sprzęt rolniczy. Mamy wtedy do czynienia z siłownikami jednostronnego działania. Takie rozwiązanie sprawia, że mimo, iż układ wydaje się być mniej wszechstronny, posiada prostszą budowę i mniejszą wagę, co w niektórych zastosowaniach jest sporą zaletą.
Haki lub sworznie – mocowanie osprzętu przy pomocy TUZ
Mocowanie osprzętu lub maszyny rolniczej polega na doczepieniu zakończeń łącznika górnego i cięgien dolnych do punktów montażowych. Umieszczone są na nich haki z zapadkami i właśnie za ich pomocą następuje połączenie. Wcześniej zamiast haków stosowano sworznie blokujące przeguby kuliste, co sprawiało, że agregowanie sprzętu nie mogło być bezobsługowe.
Funkcjonowanie trzypunktowego układu zawieszenia
Jedyną i najważniejszą funkcją TUZ jest umożliwienie łatwego i szybkiego podczepiania do ciągnika różnych typów narzędzi rolniczych, a więc pługów, bron talerzowych, wieloczęściowych agregatów uprawowych, siewników, kosiarek, roztrząsaczy czy zgrabiarek. Gdy TUZ posiada system samoblokujących się haków, narzędzia rolnicze mogą być podczepiane do ciągnika samoczynnie, zamykając się na uchwytach przegubów kulowych narzędzia. Po takim połączeniu układ hydrauliczny pozwala na ustawienie osprzętu w położeniu umożliwiającym transport i przejazd do miejsca pracy. Hydraulika pozwala też na regulowanie wysokości, na jakiej znajduje się narzędzie podczas pracy, a także zmienianie jej zgodne z warunkami pracy. TUZ wykorzystuje na dwa systemy regulacji:
- regulację pozycyjną,która sprawia, że osprzęt znajduje się na stałej wysokości w stosunku do ciągnika wskutek zmian ciśnienia czynnika hydraulicznego w układzie i utrzymania go na stałym poziomie,
- regulację siłową- pozycja ramion może ulegać zmianie w zależności od oporu, jaki stawia podczepiony osprzęt. Regulacja ta jest użyteczna przy np. używaniu pługa przez podnoszenie ramion TUZ-u, a co za tym idzie również samego narzędzia, gdy natrafiło na przeszkodę.
Rodzaje TUZ-ów
Stosuje się różne rodzaje TUZ-ów w zależności od mocy ciągnika, w którym są montowane. Tylne TUZ-y dzieli się na 4 kategorie:
- pierwsza kategoria jest montowana w maszynach o mocy do 62 KM,
- druga w ciągnikach posiadających moc w granicach od 62 KM do 120 KM,
- kategoria trzecia obejmuje ciągniki o mocach między 120 a 240 KM,
- czwarta – więcej niż 240 i mniej niż 450 KM.
W ciągnikach ogrodniczych, które mają mniejszy rozstaw osi, występują także kategorie pośrednie, oznaczane literą „N”.
W jaki sposób steruje się TUZ-em?
Sterowanie TUZ-em może się odbywać za pomocą:
- układu mechanicznego(MHR – Mechanical Hitch Control), w którym pracą układu hydraulicznego i ustawianiem ramion w żądanej pozycji kieruje się za pośrednictwem dźwigni,
- układu elektronicznego(EHR – Electronic-hydraulic Hitch Control), w którym przekazywanie poleceń odbywa się za pomocą systemów automatycznych.
Miejsce usytuowania TUZ
Typowy Trzypunktowy Układ Zawieszenia montowany jest w każdym ciągniku z tyłu. Zdarza się jednak, że znajduje się również z przodu pojazdu. Pozwala to poprawić wydajność pracy ze względu na możliwość wykonywania dwóch zadań jednocześnie. Do przedniego TUZ może być np. podpięta kosiarka, a do tylnego prasa wiążąca ścięte siano. Oprócz tego przedni TUZ nierzadko pełni również dodatkową funkcję praktyczną – często montuje się do niego dodatkowy balast w celu dociążenia przedniej osi ciągnika. Zapobiega to unoszeniu się jej, co jest niezwykle istotne w przypadku ciągników z napędem zarówno na tylne, jak i przednie koła.
Glebogryzarki przeznaczone są do przemieszczania oraz spulchniania wszelkiego typu gleby. Maszyna w pewnym stopniu zastępuje jednocześnie pracę pługa, kultywatora i Czytaj więcej
Farby poliuretanowe zostały wynalezione w latach trzydziestych dwudziestego wieku i do dziś cieszą się dużą popularnością. Takie emalie tworzą trwałe Czytaj więcej
ZYCHAR na XIV edycji Targów Rolniczych AGRO-PARK 2022 Zapraszamy do spotkania z nami na XIV edycji Targów Rolniczych AGRO-PARK, które Czytaj więcej
Rеѕоrу ріórоwе tо nајѕtаrѕze rоzwіązаnie ѕtоѕоwаne do dnia dzisiejszego w niektórych typach pojazdów. W autach osobowych zastąpione zostały przez amortyzatory, Czytaj więcej
Na rynku istnieje duży wybór różnego rodzaju opon przeznaczonych do maszyn rolniczych. Różnią się one między sobą pod wieloma względami. Czytaj więcej
Pompy zębate są pompami rotacyjnymi, których działanie polega na zmianie objętości cieczy roboczej znajdującej się między cylindrem pompy, a zębatką Czytaj więcej
Ubrania robocze w rolnictwie powinny być dostosowane do czynników pogodowych, rodzaju wykonywanych czynności i pory roku. Odzież ta musi być Czytaj więcej
Kombajny do ziemniaków umożliwiają jednoetapowy i szybki zbiór oraz znaczne ograniczenie pracy ręcznej. Maszyna pozwala na wykopanie ziemniaków, oddzielanie bulw Czytaj więcej
Oto nasz kolejny pomysł na przebudowę przyczepy ze stałą skrzynią ładunkową na wywrotkę. Projekt przebudowy opiera się podwoziu polskiej przyczepy Czytaj więcej
Siewniki to jedne z najważniejszych maszyn rolniczych. Służą do wysiewania nasion zbóż i roślin przemysłowych. Znacząco przyczyniają się do usprawnienia Czytaj więcej
Ciągniki i maszyny rolnicze są często wyposażane w lampy dodatkowe, które ułatwiają eksploatację sprzętu. Jedną z najpopularniejszych jest pomarańczowe światło błyskowe, Czytaj więcej
Spawanie elektrodami otulonymi, zwane metodą MMA, należy do technik elektrycznych łukowych, w których łuk spawalniczy jarzy się między topliwą elektrodą Czytaj więcej
Złączki hydrauliczne wykorzystuje się w każdej instalacji, w której pracuje lub przepływa ciecz. Potrzebne są zarówno w domowych instalacjach wodnych i Czytaj więcej
Filtry hydrauliczne pełnią ważną funkcję w każdym układzie hydraulicznym. To dzięki nim mamy pewność, że nie dostają się do niego pyły Czytaj więcej
Filtr olejowy to jeden z podstawowych elementów, dzięki którym eksploatować możemy pojazd długo i bezpiecznie. Regularna wymiana jest nie tylko Czytaj więcej
Metal jest materiałem bardzo wytrzymałym, jednak aby wykonane z niego powierzchnie znajdowały się w dobrym stanie, wymagają odpowiednich zabiegów. Największe Czytaj więcej
Witamy na blogu firmy ZYCHAR. Będziemy starali się tutaj Was na bieżąco informować co u nas słychać, dodawać realizacje z Czytaj więcej
Siłowniki hydrauliczne nazywane są silnikami hydrostatycznymi. Ich zadanie polega na wprawienie w ruch tłoczyska za pomocą energii powstałej pod wpływem ciśnienia Czytaj więcej
Farby ftalowe (alkidowe) należą do najczęściej stosowanych typów farb. Popularność ta bierze z niskiej ceny i - dzięki zmienianiu proporcji Czytaj więcej
Mimo, że postęp technologiczny w motoryzacji jest ogromny, a stosowana w autach elektronika coraz bardziej skomplikowana, to nad jej bezpieczeństwem Czytaj więcej
Pługi zawieszane Pługi przeznaczone są do podorywek oraz orek siewnych i przedzimowych. Zapewniają one prawidłową pracę na polach płaskich i Czytaj więcej
Prostowniki to urządzenia, które służą do zmiany napięcia prądu z przemiennego na napięcie stałe. Właściciele samochodów znają je najczęściej pod nazwą Czytaj więcej
Nie trzeba nikogo kierującego się zdrowym rozsądkiem przekonywać, że posiadanie gaśnicy w samochodzie, ciągniku czy kombajnie rolniczym jest niezbędnym wyposażeniem Czytaj więcej
Oznaczenia na oponach do ciągników różnią się od systemu stosowanego w ogumieniu do aut osobowych. Wielu właścicielom tych pojazdów sprawia Czytaj więcej
Akumulator w pojeździe bez odpowiedniego ładowania szybko stałby się bezużyteczny. Za ciągłą dostawę prądu odpowiedzialny jest alternator. W tym artykule Czytaj więcej
Łożyska toczne są szeroko stosowane i służą do obracania wałów w wielu różnych maszynach, takich jak rowery, samochody, silniki elektryczne, Czytaj więcej
Chcąc zapewnić sprawność maszyn rolniczych w kolejnym sezonie trzeba je oczyścić, zakonserwować i odpowiednio garażować przez okres zimy. Wydaje się, Czytaj więcej
Przyczepa HL 6011 po gruntownej odbudowie Przyczepa została przerobiona z wywrotu dwustronnego na wywrót trzystronny. Konstrukcja podwozia została wzmocniona. Czytaj więcej
Łańcuchy rolkowe to najczęściej stosowany w urządzeniach mechanicznych sposób przenoszenia napędu, cieszący się opinią elementów o wysokiej trwałości. Ich konstrukcja Czytaj więcej
Spis treści Sposoby na naturalną ochronę Zastosuj czosnek i cebulę Użyj ekonomicznych środków Stwórz korzystne warunki dla roślin Kontrola szkodników Czytaj więcej
Przedstawiamy Państwu ostatnią naszą realizację mianowicie kompletną górną zabudowę do przyczepy Autosan D-47 Zabudowa D-47 wykonana na zlecenie naszego klienta. Czytaj więcej
Spis treści Wybór części zamiennych Specyfikacja techniczna Dostępność na rynku Odpowiednie dopasowanie Podstawowe parametry maszyny Porównanie jakości ofert Wybieranie najlepszych Czytaj więcej
Wielu użytkowników samochodów stosowanie krzyżaków uważa za nieco przestarzałe. Mimo to z przegubami wału nadal mamy do czynienia np. w Czytaj więcej
Wynalezienie żarówki halogenowej stało się prawdziwą rewolucją w technice motoryzacyjnej, mającą wpływ na sposoby oświetlenia m.in. pojazdów i maszyn rolniczych. Czytaj więcej
Wały przegubowo-teleskopowe przenoszą moment obrotowy z ciągnika na maszynę. Dzieje się to przez połączenie dwóch podzespołów: WOM, czyli wału odbioru Czytaj więcej
Maszyny rolnicze są dzisiaj powszechnie wykorzystywane zarówno w niewielkich, jak i w dużych gospodarstwach rolnych. Zazwyczaj po skoszeniu zbóż na Czytaj więcej
Przedstawiamy Państwu jedne z ostatnich naszych realizacji - Dwie bliźniacze zabudowy BSS PS 2 08.06 Dwie bliźniacze zabudowy przyczep BSS Czytaj więcej
Filtr powietrza to element, o którym posiadacze ciągników i maszyn rolniczych często zapominają. Jak istotny to podzespół i jak ważną funkcję spełnia Czytaj więcej
Przestoje w działaniu urządzeń skutkują opóźnieniami w produkcji. Warto więc dbać o jakość i właściwy dobór środków smarnych, aby mogły Czytaj więcej
Uszczelnienia są bardzo ważnymi elementami w konstrukcji wielu maszyn oraz urządzeń. Mają za zadanie przede wszystkim zapewnić szczelność połączenia dwóch części Czytaj więcej
Chyba każdy zna to nieprzyjemne uczycie, gdy po przekręceniu kluczyka w stacyjce nie dzieje się nic, albo słuchać jedynie metaliczne Czytaj więcej
