
W dziejach mechanizacji rolnictwa pojawiają się czasem konstrukcje, które pomimo swojego wieku nadal zachowują swoją skuteczność. Jednym z takich przykładów jest rozsiewacz nawozów „Kos”, zaprojektowany w Agromecie Kraj. Otrzymał on oznaczenie N015 Kos, jego produkcja seryjna rozpoczęła się w 1973 roku.
Rozsiewacz nawozów „Kos” wciąż na polach
Zanim zapoznamy Was z Kosem, warto uzmysłowić sobie, dlaczego tego typu maszyny znajdują swoje miejsce w każdym gospodarstwie rolnym.
Rozsiewacze nawozów umożliwiają efektywne rozprowadzenie substancji odżywczych na polach uprawnych. Proces ten ma fundamentalne znaczenie dla zwiększenia plonów oraz osiągnięcia ich optymalnej jakości.
Dzięki rozsiewaczom nawozów zapewnia się jednolitą dostawę niezbędnych roślinom uprawnym składników odżywczych. W związku z tym nawożenie ma bezpośredni wpływ na plony. Wzbogacanie gleby o azot, fosfor i potas sprzyja zdrowemu wzrostowi roślin, kwitnieniu, owocowaniu, a co za tym idzie – zwiększa wydajność upraw. Wpływa też na poprawę jakości plonów, decydując o ich wartości odżywczej i smakowej.
Regularne nawożenie pomaga w utrzymaniu równowagi w składzie gleby, zapobiegając wyjaławianiu jej z niezbędnych składników odżywczych. Jest też ważnym elementem zrównoważonego rozwoju rolnictwa – poprawa efektywności nawożenia przyczynia się do zmniejszenia ilości używanych substancji chemicznych i minimalizowania ich wpływu na środowisko.
Narodziny „Kosa”
Powszechnie stosowanym na polach w latach 60. rozsiewaczem nawozów było urządzenie produkcji Fabryki Siewników „Brzeg” o nazwie RCW-2.
Dopiero w następnym dziesięcioleciu zapalono zielone światło dla rolnictwa indywidualnego. W związku z tym przedsiębiorstwa związane z mechanizacją rolnictwa zmieniały swój profil produkcji, biorąc pod uwagę potrzeby niewielkich gospodarstw. Wtedy właśnie w wytwórni Agromet Kraj powstał – początkowo w wersji konnej – znany wszystkim rolnikom rozsiewacz nawozów „Kos”.
Konstrukcja i zasada działania
Rozsiewacz „Kos” to kompaktowe urządzenie umieszczone na dwukołowym podwoziu. Wykorzystuje pneumatyczne koła o wymiarach 6,00×16, zapożyczone z kosiarki K-1,4. Alternatywą były koła metalowe, również pochodzące z tej kosiarki. Napęd z kół do taśmy odbywał się przez przekładnię łańcuchową, a tarczę napędzał ruch przekazywany od kół jezdnych za pośrednictwem przekładni stożkowej i zestawu kół pasowych.
Regulacja i parametry
Do regulacji ilości wysiewu służy zastawka szczeliny wylotowej. Zbiornik o pojemności 200 litrów mieścił do około 250 kg nawozów, ale pełne obciążenie wymagało użycia dwóch koni. Warto zaznaczyć, że ciężar rozsiewacza wynosił około 270 kg, a przy pełnym zbiorniku masa całkowita wzrastała nawet do pół tony. Zachowanie równomierności wysiewu wymagało jednostajnej prędkości poruszania się koni.
Pomimo swojej skuteczności, rozsiewacz „Kos” nie był bez wad. Jego ciężar i konieczność utrzymania stałej prędkości wpływały na równomierność pracy. Przy większej prędkości szerokość wysiewu nie była stała, co miało znaczenie zwłaszcza dla różnych rodzajów nawozów.
Orientacyjna tabela wysiewu w kg/ha dla rozsiewacza N015 „Kos”
współpracującego z ciągnikiem
Materiał wysiewany |
Szer. rob.
[m] |
Prędk.
rob. |
Ustawienia zasuwy na skali | |||||||||
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | |||
kg/ha | ||||||||||||
Saletrzak granulowany |
12 | 7 | 40 | 90 | 130 | 180 | 220 | 260 | 320 | 360 | 430 | 580 |
Superfosfat granulowany |
12 | 7 | 70 | 110 | 150 | 190 | 230 | 270 | 320 | 350 | 400 | 480 |
Sól
potasowa |
5 | 10 | 40 | 190 | 300 | 400 | 500 | 610 | 710 | 830 | 940 | 1100 |
Siarczan amonu |
5 | 10 | 120 | 220 | 320 | 440 | 550 | 650 | 750 | 850 | 970 | 1100 |
Wapno | 5 | 10 | 90 | 160 | 240 | 300 | 360 | 430 | 500 | 550 | 600 | 680 |
Kolejny stopień mechanizacji
W 1976 roku, reagując na opinie użytkowników, rozsiewacz „Kos” uzupełniono o elementy umożliwiające łatwe łączenie go z ciągnikami. Pierwszym z nich był zaczep transportowy, drugi zaś stanowił układ sprzęgu, dostosowany do TUZ ciągnika. Gdy skorzystało się z tych udogodnień, powstawał rozsiewacz zawieszany. Odmiana ciągnikowa mogła poruszać się nieco szybciej, osiągając większą wydajność i szerokości siewu dochodzącą do 10 metrów. To sprawiło, że był bardziej uniwersalny, zwłaszcza w erze, gdy ciągniki stawały się znacznie powszechniejsze. Jego ostatnie egzemplarze zbudowano w 1996 roku.
Parametry obu wersji rozsiewacza
Nazwa | Rozsiewacz N-015 „Kos” (konny) |
Rozsiewacz N-015 „Kos” (ciągnikowy) |
Lata produkcji | 1973 -1996 | 1976 -1996 |
Szerokość robocza cm | 400-700 | 400-1000 |
Wydajność ha/godz. | 1,35 | 2,0 |
Pojemność zbiornika | 200 | 200 |
Ilość wysiewu kg/ha | 50-1500 | 50-1500 |
Prędkość robocza km/h | 5-6 | 7 |
Masa kg | 271 | 276 |
Następca „Kosa”
Bezpośrednim następcą „Kosa” stał się rozsiewacz N-031 „Motyl”, rozwinięty przez POM Pułtusk pod koniec lat osiemdziesiątych. Dziś POM Augustów produkuje ten model w dwóch wersjach: 400 i 600 kg, kontynuując tradycję skutecznych rozsiewaczy nawozów. Mimo archaicznej konstrukcji, „Kos” i jego następcy pozostają niezapomnianymi elementami historii mechanizacji rolnictwa.
Gdzie szukać części zamiennych do „Kosa”?
Zapraszamy na stronę zychar.pl. Sklep oferuje nowe części zamienne dla wszystkich korzystających z rozsiewacza „Kos” – sprzętu wciąż niezwykle popularnego. Głównie dlatego, że w porównaniu z dużo droższymi, nowoczesnymi modelami, pozwala on wykonać sporo pracy dużo mniejszym kosztem. Poza tym sama konstrukcja urządzenia jest zaskakująco prosta. To sprawia, że części zamienne w naszym sklepie nie są drogie.
Oferujemy takie komponenty do rozsiewacza „Kos” jak: kompletne koło rozrzucające, łopatka tarczy, osłona tarczy, bęben napędowy, oś bębna napędowego, bęben napinający, koło talerzowe, koło łańcuchowe i inne.
Odwiedzając sklep zychar.pl znajdziecie części zamienne zarówno do systemu rozsiewania, napędu z przekładnią, jak i samego układu jezdnego.
Wszystkie produkty pochodzą od sprawdzonych, cieszących się wysoką renomą producentów.
Zapraszamy do naszego sklepu!