Wały przegubowo-teleskopowe przenoszą moment obrotowy z ciągnika na maszynę. Dzieje się to przez połączenie dwóch podzespołów: WOM, czyli wału odbioru mocy ciągnika i WPM – wału przyjęcia mocy maszyny. Wały przegubowo-teleskopowe mogą przenosić momenty obrotowe do 5000 Nm i obracać się z prędkością do 1500 obr./min. W związku z tym wykonuje się je z bardzo wytrzymałych materiałów i odpowiednio dobiera do współpracujących maszyn.
Jak zbudowane są wały przegubowo-teleskopowe?
Tradycyjny wał przegubowo-teleskopowy zbudowany jest z dwóch pojedynczych przegubów krzyżakowych połączonych ze sobą wałem wielowypustowym współpracującym z tuleją wielowypustową. Dzięki takiemu układowi możliwa jest kompensacja zmiany długości oraz kątów wału w czasie ruchu zespołu złożonego z ciągnika i maszyny rolniczej. Krzyżaki w przegubach łożyskuje się przy pomocy łożysk igiełkowych, które osadzone są w widłakach przegubu oraz chronione przed wpływem czynników zewnętrznych kołpakiem, a od środka przy pomocy gumowego pierścienia uszczelniającego.
Zasady doboru wałów
Prawidłowy dobór wału przegubowo-teleskopowego do maszyny jest podstawowym warunkiem wydajnej i bezpiecznej pracy zespołu. W tym celu należy posłużyć się instrukcjami obsługi maszyn. W sytuacji, gdy zmuszeni jesteśmy dokonać tego samodzielnie, należy poddać analizie trzy najważniejsze czynniki, a mianowicie:
- wymagany moment obrotowy. Zależy od niego średnica widełek, krzyżaków, rodzaj profilu rury oraz zabezpieczenia,
- typ przegubów,
- rodzaj końcówek w ciągniku i maszynie.
Zgodność momentów obrotowych
Znormalizowane wały przegubowo-teleskopowe mogą przenosić konkretne wartości momentu obrotowego. Do napędu np. przetrząsarki, zgrabiarki, rozsiewaczy zawieszanych itp. stosuje się wały przenoszące moment nominalny 250 Nm, natomiast w przypadku bron wirnikowych, sieczkarni polowych, pras zbierających niezbędne jest zastosowanie wału o momencie nominalnym 400 lub 540 Nm.
Rodzaj połączenia wału z maszyną
- W przypadku maszyny zawieszanej najczęściej stosuje się wały o standardowych przegubach, w których kąt dla pracy ciągłej wynosi 25º.
- W odniesieniu do maszyny zaczepianej, która nie jest podnoszona i zawracana, bardzo przydatny okaże się wał przegubowo-teleskopowy z przegubami szerokokątnymi.
- Jeżeli utrzymuje się niewielką odległość między maszyną a ciągnikiem najlepsze rozwiązanie to zastosowanie wałka z dwoma przegubami szerokokątnymi.
- Kiedy wyżej wymieniona odległość jest większa i nie występuje silne łamanie wałka, można zastosować wałek posiadający jeden szerokokątny przegub zakładany od strony maszyny.
Dobór końcówki
Wybierając wał przegubowo-teleskopowy do maszyny rolniczej należy zwrócić uwagę na rodzaj końcówek, w jakie zaopatrzono ciągnik i maszynę. Najczęściej stosuje się (np. w Ursusach) króciec 6-frezowy o rozmiarze 1 i 3/8 cala. W przypadku, gdy ilość frezów jest różna, dobrym rozwiązaniem pozostaje założenie na wał redukcji, czyli odpowiednio przygotowanego sworznia z jednej strony z wypustami pasującymi na WOM ciągnika, z drugiej – z króćcem zgodnym z wałem przegubowo-teleskopowym napędzającym maszynę. W przypadku maszyn ciężkich najlepiej zmienić widłaki lub końcówki w ciągniku.
Rodzaje sprzęgieł w wałach przegubowo-teleskopowych
Najczęstszą przyczyną awarii wałów przegubowo-teleskopowych jest użycie nieodpowiedniego wału do napędu danego typu maszyny. W związku z tym, w zależności od rodzaju maszyny i jej zapotrzebowania na moc, dobieramy wały z zabezpieczeniami w formie sprzęgieł. Przerywają one przenoszenie napędu kiedy zostaje przekroczona wartość nominalna momentu obrotowego. Napęd zostaje wtedy automatycznie rozłączany, aby zapobiec uszkodzeniu mechanizmu maszyny.
Stosuje się następujące rozwiązania:
- Sprzęgło z kołkiem zrywalnym. Ochrania elementy, które przekazują moc z ciągnika do maszyny. W razie przeciążenia przerywają przenoszenie momentu obrotowego. W sytuacji nagłego zatrzymania kołek ulega zerwaniu i napęd zostaje przerwany. Takie rozwiązanie stosuje się m.in. w rozsiewaczach.
- Sprzęgło przeciążeniowe (cierne). Przerywa napęd w chwili, gdy moment obrotowy osiąga wartość, na jaką zostało nastawione. Za pomocą śrub można regulować wcześniej siłę, przy której sprzęgło zacznie się ślizgać. W razie przeciążenia następuje poślizg tarczy, lecz napęd jest wciąż przekazywany. Sprzęgła przeciążeniowe znajdują głównie zastosowanie w ciężkich maszynach, jak np. brony wirnikowe.
- Sprzęgło jednokierunkowe. Umożliwia przenoszenie momentu tylko w jednym kierunku. Stosuje się go w maszynach z elementami o dużym momencie bezwładności, które trudno się rozpędza i trudno szybko zatrzymać (np. kosiarki rotacyjne).
Wały przegubowo-teleskopowe – osłony
Każdy wał przegubowo-teleskopowy powinien być zaopatrzony w osłonę. Ten ochronny element produkuje się z tworzywa sztucznego w dwóch wersjach:
- pełnokrytej, którą przyłącza się najczęściej za pomocą dwóch symetrycznych łączy mocowanych do wspornika na korpusie maszyny oraz
- półkrytej, posiadającej łącze zatrzaskowe z zabezpieczeniem w formie daszka instalowanego również na korpusach ciągnika i maszyny.
Oba rodzaje osłon muszą spełniać wymagania bezpieczeństwa zawarte w normie PN-EN 12965 oraz następujące warunki:
- zewnętrzne elementy osłony nie powinny się obracać razem z wałem napędowym,
- na osłonie powinny być umieszczone ostrzeżenia o konieczności zapoznania się z instrukcją obsługi,
- osłona musi być tak skonstruowana, aby nie można jej było zdemontować bez użycia narzędzi.
Zasady bezpieczeństwa podczas eksploatacji wału
W czasie pracy z udziałem wału należy przestrzegać następujących zasad bezpieczeństwa:
- stosować wał przegubowo-teleskopowy zalecany przez producenta;
- na podłączonym wale nie wolno stawiać i wieszać żadnych przedmiotów;
- wał nie może ocierać się o opony i inne części ciągnika lub maszyny;
- nie wolno dopuścić do przekraczania maksymalnych kątów łamania;
- nie można rozsuwać wału do samego końca;
- przed przystąpieniem do usuwania awarii maszyny należy wyłączyć napęd wału i silnik ciągnika;
- nie należy zbliżać się do wirującego wału i wykonywać w jego pobliżu jakichkolwiek czynności;
- wały z uszkodzonymi osłonami lub niesprawnymi przegubami nie nadają się do użytkowania i należy je wymienić.
***
W artykule przekazaliśmy podstawowe informacje na temat wałów przegubowo-teleskopowych stosowanych w rolnictwie. W sklepie Zychar.pl znajdziecie szeroki asortyment tych podzespołów i ich elementów. Zapraszamy!
Spis treści Sposoby na naturalną ochronę Zastosuj czosnek i cebulę Użyj ekonomicznych środków Stwórz korzystne warunki dla roślin Kontrola szkodników Czytaj więcej
Ubrania robocze w rolnictwie powinny być dostosowane do czynników pogodowych, rodzaju wykonywanych czynności i pory roku. Odzież ta musi być Czytaj więcej
Maszyny rolnicze są dzisiaj powszechnie wykorzystywane zarówno w niewielkich, jak i w dużych gospodarstwach rolnych. Zazwyczaj po skoszeniu zbóż na Czytaj więcej
Siewniki to jedne z najważniejszych maszyn rolniczych. Służą do wysiewania nasion zbóż i roślin przemysłowych. Znacząco przyczyniają się do usprawnienia Czytaj więcej
Przedstawiamy Państwu ostatnią naszą realizację mianowicie kompletną górną zabudowę do przyczepy Autosan D-47 Zabudowa D-47 wykonana na zlecenie naszego klienta. Czytaj więcej
Chcąc zapewnić sprawność maszyn rolniczych w kolejnym sezonie trzeba je oczyścić, zakonserwować i odpowiednio garażować przez okres zimy. Wydaje się, Czytaj więcej
Farby ftalowe (alkidowe) należą do najczęściej stosowanych typów farb. Popularność ta bierze z niskiej ceny i - dzięki zmienianiu proporcji Czytaj więcej
Łożyska toczne są szeroko stosowane i służą do obracania wałów w wielu różnych maszynach, takich jak rowery, samochody, silniki elektryczne, Czytaj więcej
Kombajny do ziemniaków umożliwiają jednoetapowy i szybki zbiór oraz znaczne ograniczenie pracy ręcznej. Maszyna pozwala na wykopanie ziemniaków, oddzielanie bulw Czytaj więcej
Filtr powietrza to element, o którym posiadacze ciągników i maszyn rolniczych często zapominają. Jak istotny to podzespół i jak ważną funkcję spełnia Czytaj więcej
Łańcuchy rolkowe to najczęściej stosowany w urządzeniach mechanicznych sposób przenoszenia napędu, cieszący się opinią elementów o wysokiej trwałości. Ich konstrukcja Czytaj więcej
Uszczelnienia są bardzo ważnymi elementami w konstrukcji wielu maszyn oraz urządzeń. Mają za zadanie przede wszystkim zapewnić szczelność połączenia dwóch części Czytaj więcej
Spis treści Wybór części zamiennych Specyfikacja techniczna Dostępność na rynku Odpowiednie dopasowanie Podstawowe parametry maszyny Porównanie jakości ofert Wybieranie najlepszych Czytaj więcej
Przyczepa HL 6011 po gruntownej odbudowie Przyczepa została przerobiona z wywrotu dwustronnego na wywrót trzystronny. Konstrukcja podwozia została wzmocniona. Czytaj więcej
Siłowniki hydrauliczne nazywane są silnikami hydrostatycznymi. Ich zadanie polega na wprawienie w ruch tłoczyska za pomocą energii powstałej pod wpływem ciśnienia Czytaj więcej
Trzypunktowy Układ Zawieszenia jest prostą konstrukcją, która umożliwia połączenie (zagregowanie) z ciągnikiem niezbędnych do pracy na polu maszyn rolniczych i Czytaj więcej
Wynalezienie żarówki halogenowej stało się prawdziwą rewolucją w technice motoryzacyjnej, mającą wpływ na sposoby oświetlenia m.in. pojazdów i maszyn rolniczych. Czytaj więcej
Prostowniki to urządzenia, które służą do zmiany napięcia prądu z przemiennego na napięcie stałe. Właściciele samochodów znają je najczęściej pod nazwą Czytaj więcej
Oznaczenia na oponach do ciągników różnią się od systemu stosowanego w ogumieniu do aut osobowych. Wielu właścicielom tych pojazdów sprawia Czytaj więcej
Pługi zawieszane Pługi przeznaczone są do podorywek oraz orek siewnych i przedzimowych. Zapewniają one prawidłową pracę na polach płaskich i Czytaj więcej
Nie trzeba nikogo kierującego się zdrowym rozsądkiem przekonywać, że posiadanie gaśnicy w samochodzie, ciągniku czy kombajnie rolniczym jest niezbędnym wyposażeniem Czytaj więcej
Przestoje w działaniu urządzeń skutkują opóźnieniami w produkcji. Warto więc dbać o jakość i właściwy dobór środków smarnych, aby mogły Czytaj więcej
Oto nasz kolejny pomysł na przebudowę przyczepy ze stałą skrzynią ładunkową na wywrotkę. Projekt przebudowy opiera się podwoziu polskiej przyczepy Czytaj więcej
Spawanie elektrodami otulonymi, zwane metodą MMA, należy do technik elektrycznych łukowych, w których łuk spawalniczy jarzy się między topliwą elektrodą Czytaj więcej
Rеѕоrу ріórоwе tо nајѕtаrѕze rоzwіązаnie ѕtоѕоwаne do dnia dzisiejszego w niektórych typach pojazdów. W autach osobowych zastąpione zostały przez amortyzatory, Czytaj więcej
Mimo, że postęp technologiczny w motoryzacji jest ogromny, a stosowana w autach elektronika coraz bardziej skomplikowana, to nad jej bezpieczeństwem Czytaj więcej
Farby poliuretanowe zostały wynalezione w latach trzydziestych dwudziestego wieku i do dziś cieszą się dużą popularnością. Takie emalie tworzą trwałe Czytaj więcej
Przedstawiamy Państwu jedne z ostatnich naszych realizacji - Dwie bliźniacze zabudowy BSS PS 2 08.06 Dwie bliźniacze zabudowy przyczep BSS Czytaj więcej
Wielu użytkowników samochodów stosowanie krzyżaków uważa za nieco przestarzałe. Mimo to z przegubami wału nadal mamy do czynienia np. w Czytaj więcej
Chyba każdy zna to nieprzyjemne uczycie, gdy po przekręceniu kluczyka w stacyjce nie dzieje się nic, albo słuchać jedynie metaliczne Czytaj więcej
Filtry hydrauliczne pełnią ważną funkcję w każdym układzie hydraulicznym. To dzięki nim mamy pewność, że nie dostają się do niego pyły Czytaj więcej
Ciągniki i maszyny rolnicze są często wyposażane w lampy dodatkowe, które ułatwiają eksploatację sprzętu. Jedną z najpopularniejszych jest pomarańczowe światło błyskowe, Czytaj więcej
ZYCHAR na XIV edycji Targów Rolniczych AGRO-PARK 2022 Zapraszamy do spotkania z nami na XIV edycji Targów Rolniczych AGRO-PARK, które Czytaj więcej
Metal jest materiałem bardzo wytrzymałym, jednak aby wykonane z niego powierzchnie znajdowały się w dobrym stanie, wymagają odpowiednich zabiegów. Największe Czytaj więcej
Pompy zębate są pompami rotacyjnymi, których działanie polega na zmianie objętości cieczy roboczej znajdującej się między cylindrem pompy, a zębatką Czytaj więcej
Witamy na blogu firmy ZYCHAR. Będziemy starali się tutaj Was na bieżąco informować co u nas słychać, dodawać realizacje z Czytaj więcej
Filtr olejowy to jeden z podstawowych elementów, dzięki którym eksploatować możemy pojazd długo i bezpiecznie. Regularna wymiana jest nie tylko Czytaj więcej
Glebogryzarki przeznaczone są do przemieszczania oraz spulchniania wszelkiego typu gleby. Maszyna w pewnym stopniu zastępuje jednocześnie pracę pługa, kultywatora i Czytaj więcej
Na rynku istnieje duży wybór różnego rodzaju opon przeznaczonych do maszyn rolniczych. Różnią się one między sobą pod wieloma względami. Czytaj więcej
Akumulator w pojeździe bez odpowiedniego ładowania szybko stałby się bezużyteczny. Za ciągłą dostawę prądu odpowiedzialny jest alternator. W tym artykule Czytaj więcej
Złączki hydrauliczne wykorzystuje się w każdej instalacji, w której pracuje lub przepływa ciecz. Potrzebne są zarówno w domowych instalacjach wodnych i Czytaj więcej
