
Siłowniki hydrauliczne nazywane są silnikami hydrostatycznymi. Ich zadanie polega na wprawienie w ruch tłoczyska za pomocą energii powstałej pod wpływem ciśnienia wytworzonego przez zagęszczony olej. W wersji teleskopowej z siłownikami mamy do czynienia na co dzień, np. w przyczepach rolniczych.
Co to są siłowniki i jak działają?
Siłowniki hydrauliczne są elementem każdej maszyny, której praca polega na szybkim uniesieniu lub przeniesieniu dużego ciężaru. Mogą to być np. koparki, wywrotki, przyczepy z wychylną skrzynią, ładowacze czołowe i różne inne maszyny rolnicze. W hydraulice siłowej pojazdów najczęściej stosuje się siłowniki tłokowe. Ich podstawowe elementy to: cylinder, tłok i tłoczysko. Olej pod ciśnieniem dostaje się do komory cylindra i naciska na tłok, powodując wysunięcie tłoczyska. Powrót następuje za sprawą sprężyny ściskanej w trakcie suwu roboczego, ciężaru tłoczyska albo pod wpływem obciążenia pochodzącego z zewnątrz. Zasada działania jest więc prosta – polega na przetwarzaniu energii z pomocą cieczy, którą mogłaby być po prostu woda. W praktyce stosuje się jednak oleje ze względu na dużą łatwość uszczelnienia oraz odporność na korozję i niskie temperatury. Niezależnie od tego, czy mamy do czynienia z siłownikami jednostronnymi, dwustronnymi czy teleskopowymi – wszystkie działają na tych samych zasadach.
Jak zbudowane są siłowniki hydrauliczne?
Chociaż siłowniki hydrauliczne mogą się nieco różnić budową w zależności od ich rodzaju, nie są to różnice znaczne. Jeśli chodzi o części, które wchodzą w skład omawianych podzespołów, można wyszczególnić:
- tłok,
- tłoczysko,
- cylinder,
- dławicę,
- pierścień zgarniający,
- pierścień prowadzący tłok,
- pierścienie prowadzące tłoczysko,
- ucho dna siłownika,
- ucho tłoczyska z łożyskiem wahliwym.
Niezmiernie istotna jest szczelność całej konstrukcji, gdyż każdy niewielki przeciek wpływa negatywnie na pracę siłownika, objawiając się znaczącym spadkiem mocy całej maszyny. Z tego powodu ważnym elementem siłowników są następujące uszczelnienia:
- uszczelnienie tłokowe i dławicowe,
- uszczelnienie buforowe,
- uszczelnienie tłoka względem tłoczyska i dławicy względem cylindra.
Siłowniki hydrauliczne – rodzaje
Siłownik hydrauliczny działania jednostronnego – olej wtłaczany jest pod ciśnieniem do komory cylindra, ciśnienie naciska na tłok wymuszając wysunięcie tłoczyska. W momencie zatrzymania ciśnienia tłoczysko zatrzymuje się. Opada wtedy, gdy olej dostanie się z powrotem do zbiornika. Zadaniem siłownika jednostronnego jest więc zastosowanie siły działającej tylko w jedną stronę – może on np. unieść skrzynię przyczepy, przesunąć jakiś obiekt, podeprzeć go w zadanej pozycji tak długo, jak to będzie potrzebne.
Siłownik hydrauliczny działania dwustronnego wykonuje ruch w obie strony. Dlatego są w nim dwie komory doprowadzające olej do tłoka. Najbardziej typowe zastosowanie siłownika dwustronnego to kontrolowane podnoszenie i opuszczanie obiektów przez żuraw hydrauliczny.
Siłownik teleskopowy posiada wbudowane w siebie cylindry, dzięki czemu wydłuża się jego skok roboczy. W ten sposób można znacznie zwiększyć zasięg pracy siłownika.
Siłowniki w przyczepach rolniczych
Siłowniki hydrauliczne do wywrotu przyczep odznaczają się nieskomplikowaną budową oraz niską awaryjnością. Ze względu na możliwość przenoszenia naprawdę dużych obciążeń przy relatywnie niewielkim zapotrzebowaniu na energię, znalazły zastosowanie w górnictwie, energetyce, hutnictwie oraz właśnie w rolnictwie, gdzie przede wszystkim używa się ich do wywrotek. Ruch posuwisto-zwrotny, który gwarantują, pomaga w podnoszeniu i przenoszeniu przedmiotów. W przyczepach rolniczych stosuje się przede wszystkim siłowniki teleskopowe. Dzięki temu możliwy jest pełny wywrót skrzyni ładunkowej. Siłowniki te różnią się od siebie ilością cylindrów – wyróżniamy dwu, trzy, cztero, a nawet pięcioczłonowe cylindry teleskopowe. Montowane są one jeden w drugim z malejącą średnicą. W ten sposób uzyskuje się odpowiednio duży wysuw stosunkowo krótkiego siłownika. Powrót teleskopu odbywa się w sposób naturalny – pod wpływem ciężaru skrzyni przyczepy.
Co zrobić, aby siłowniki pracowały bezawaryjnie?
Podzespoły siłowników hydraulicznych używanych na budowie, w gospodarstwie rolnym czy też w przemyśle górniczym narażone są na pracę w trudnych warunkach. Zanieczyszczenia z czasem przenikają do ich wnętrza obniżając sprawność i w rezultacie doprowadzając do uszkodzeń. Co więc robić, aby części służyły nam jak najdłużej? Oto trzy najważniejsze zasady:
- Regularna wymiana cieczy roboczej. Zanieczyszczony olej zmniejsza jakość smarowania, negatywnie wpływając na funkcjonowanie hydrauliki.
- Używanie maszyny bez jej przeciążania.
- Szybkie reagowanie na każdy symptom nieprawidłowego działania siłowników hydraulicznych. Odpowiednio wczesna interwencja zapobiega poważniejszym uszkodzeniom maszyny.
Przykładowe elementy siłowników do przyczep rolniczych w sklepie zychar.pl:
- zawory wielodrogowe i odcinające,
- szybkozłącza grzybkowe i grzybkowe grodziowe do przewodów hydraulicznych,
- gniazda siłowników z zabezpieczeniami.
Wszystkie te części cechują się precyzyjnym wykonaniem i wysoką jakością materiałów.