Wielu użytkowników samochodów stosowanie krzyżaków uważa za nieco przestarzałe. Mimo to z przegubami wału nadal mamy do czynienia np. w ciągnikach, maszynach rolniczych i w pojazdach terenowych. Dzieje się tak, gdyż jest to rozwiązanie skuteczne i proste. Doceniają je osoby pracujące na co dzień w ciężkim terenie. W artykule wyjaśniamy do czego służą krzyżaki wału napędowego i jak poznać, że uległy uszkodzeniu.
Co to jest krzyżak wału napędowego?
Krzyżak jest częścią jednego z najbardziej obciążonych elementów przeniesienia napędu w pojeździe – wału napędowego. Przekazuje on moment obrotowy z silnika do mostu, co pozwala napędzać koła. Wał napędowy składa się z: przegubu, korpusu, wielowypustu i flanszy. Krzyżaki wału napędowego znajdują się w przegubie krzyżakowym i są zamocowane w widełkach za pomocą łożysk igiełkowych zapewniających im swobodny skręt.
Krzyżak wału napędowego – budowa i rodzaje smarowania
Krzyżak samochodowy składa się z korpusu i łożysk igiełkowych. Korpus wykonany jest z metalu, natomiast łożyska igiełkowe zabezpieczone są specjalnymi pierścieniami.
Istnieje wiele różnych typów krzyżaków, które można precyzyjnie dobrać do każdego pojazdu. Poszczególne samochody i maszyny charakteryzują się inną odpornością na temperaturę, dlatego dobieramy do nich krzyżaki standardowe albo przeznaczone do trudniejszych warunków pracy. Krzyżaki walu napędowego dopasowujemy również pod względem typu smarowania. Wyróżniamy tutaj:
- smarowanie boczne (przykład: Krzyżak wału 27×70 smarowanie boczne Waryński),
- smarowanie w łożysku (przykład: Krzyżak wału 22×60 smarowanie na łożysku Waryński).
- smarowanie centralne (przykład: Krzyżak wału 22×58 smarowanie centralne Waryński),
- krzyżaki bezsmarowe (przykład: Krzyżak wału 16×37 bezsmarowy Waryński).
Krzyżaki wału napędowego – zasada działania
Uproszczając można stwierdzić, że wał napędowy to długa rura biegnąca od spodu pojazdu, która wirując przekazuje na koła moment obrotowy generowany przez silnik. Aby np. ciągnik rolniczy mógł bez przeszkód jeździć po zróżnicowanych nawierzchniach, wał podzielony został na kilka części. Krzyżaki Cardana są asynchronicznymi przegubami, które dwa razy w czasie pełnego obrotu wału zmieniają prędkość obrotową połączonego z nim wału odbierającego. Dzięki temu może się on zginać, zapobiegając w ten sposób złamaniom i uszkodzeniom.
Krzyżak sprawia, że ruch obrotowy jest przenoszony pomiędzy elementami wału napędowego, które pracują pod różnymi kątami, co umożliwia stałe połączenie zamocowanej sztywno skrzyni biegów z tylnym mostem, bez względu na chwilowe położenie zawieszenia i pracę kół. To ważne w czasie pokonywania nierówności na drodze praktycznie każdym pojazdem, a szczególnie istotne w pojazdach terenowych, które forsują naprawdę trudne nawierzchnie. W przypadku tego typu aut często stosuje się nawet dwa krzyżaki w jednym przegubie.
Krzyżaki wału napędowego – objawy uszkodzenia
Poważne awarie przegubów krzyżakowych wału napędowego zdarzają się rzadko, nawet w intensywnie eksploatowanych na nierównym terenie pojazdach. Mimo to, jak każda część mechaniczna, mogą ulec zużyciu. W razie pojawienia się usterki należy szybko zająć się jej likwidacją. Najczęściej dotyczy to zużycia łożysk igiełkowych, spadku sprawności smarowania lub postępującej korozji.
Jak poznajemy, że krzyżak wału napędowego należy wymienić? Z reguły pierwszą oznaką, która zostaje zauważona przez kierowcę, są nietypowe dźwięki dochodzące spod podłogi samochodu. Stuki występują zazwyczaj podczas mocnego wciśnięcia pedału gazu oraz jego nagłego odpuszczenia. Są to typowe objawy zużycia krzyżaka wału napędowego. W celu potwierdzenia konieczności wymiany tego elementu, należy podnieść samochód na podnośniku i uzyskując dostęp do podwozia poruszyć jedną z części wału. Pozwoli to na natychmiastowe i dokładne ustalenie miejsca występowania zbyt dużego luzu, który wskazuje na konieczność wymiany krzyżaka. Poważne zużycie krzyżaka powoduje wibracje pojazdu podczas jednostajnej jazdy, a w najbardziej skrajnych przypadkach doprowadza do jego pęknięcia. Skutkuje to rozłączeniem napędów i uniemożliwia dalszą jazdę. Z takimi zdarzeniami mogą się spotkać kierowcy pojazdów terenowych, którzy pokonują na co dzień duże nierówności. Podczas jazdy wał pracuje pod zbyt dużym kątem, co przyczynia się do uszkodzenia krzyżaków.
Jak wymienić krzyżak wału napędowego?
Montaż krzyżaka wału napędowego powinno się powierzyć wyspecjalizowanemu warsztatowi. Jedną z najważniejszych przyczyn jest potrzeba użycia do wymiany specjalistycznego sprzętu oraz konieczność wyważenia wału po wymianie krzyżaków.
Ponadto przy wymianie krzyżaka należy:
- odpowiednio zamontować uszczelnienia,
- dobrać pierścienie zabezpieczające, gdyż te dołączane do zestawów naprawczych krzyżaka mogą mieć niestety niewłaściwą grubość.
Regeneracja krzyżaka wału będzie opłacalna wyłącznie w przypadku bardzo nietypowego krzyżaka, trudno dostępnego w danej wersji i rozmiarze. Krzyżaki wału napędowego występują najczęściej w formie bezobsługowej. W tej wersji ich wytrzymałość wynosi nawet kilkaset tysięcy kilometrów.
Niezależnie od tego, czy wymianę przeprowadzamy samodzielnie, czy też zlecimy ją mechanikowi, koniecznie należy pamiętać o ważnej rzeczy – większość modeli pojazdów wyposażona jest w krzyżaki ze smarowniczkami, w których znajduje się smar. To on zapewnia poślizg i poprawne działanie przegubu. Przynajmniej raz w roku trzeba zadbać o uzupełnienie poziomu smaru, aby krzyżak działał poprawnie przez długi czas.
W sklepie zychar.pl zaopatrzysz się w krzyżaki Cardana do wielu typów maszyn i pojazdów rolniczych. Serdecznie zapraszamy!
Przedstawiamy Państwu ostatnią naszą realizację mianowicie kompletną górną zabudowę do przyczepy Autosan D-47 Zabudowa D-47 wykonana na zlecenie naszego klienta. Czytaj więcej
Brona talerzowa, będąca ważnym elementem efektywnej uprawy roli w nowoczesnym rolnictwie, wymaga szczególnego podejścia serwisowego, aby utrzymać jej funkcjonalność na Czytaj więcej
Przedstawiamy Państwu jedne z ostatnich naszych realizacji - Dwie bliźniacze zabudowy BSS PS 2 08.06 Dwie bliźniacze zabudowy przyczep BSS Czytaj więcej
Farby poliuretanowe zostały wynalezione w latach trzydziestych dwudziestego wieku i do dziś cieszą się dużą popularnością. Takie emalie tworzą trwałe Czytaj więcej
Metal jest materiałem bardzo wytrzymałym, jednak aby wykonane z niego powierzchnie znajdowały się w dobrym stanie, wymagają odpowiednich zabiegów. Największe Czytaj więcej
Spawanie elektrodami otulonymi, zwane metodą MMA, należy do technik elektrycznych łukowych, w których łuk spawalniczy jarzy się między topliwą elektrodą Czytaj więcej
Mimo, że postęp technologiczny w motoryzacji jest ogromny, a stosowana w autach elektronika coraz bardziej skomplikowana, to nad jej bezpieczeństwem Czytaj więcej
ZYCHAR na XIV edycji Targów Rolniczych AGRO-PARK 2022 Zapraszamy do spotkania z nami na XIV edycji Targów Rolniczych AGRO-PARK, które Czytaj więcej
Urządzenia wykorzystujące energię sprężonego gazu, określane jako siłowniki gazowe lub sprężyny gazowe, to bezobsługowe elementy pojazdów i maszyn rolniczych. Dostosowane do Czytaj więcej
Spis treści Sposoby na naturalną ochronę Zastosuj czosnek i cebulę Użyj ekonomicznych środków Stwórz korzystne warunki dla roślin Kontrola szkodników Czytaj więcej
Spis treści Wybór części zamiennych Specyfikacja techniczna Dostępność na rynku Odpowiednie dopasowanie Podstawowe parametry maszyny Porównanie jakości ofert Wybieranie najlepszych Czytaj więcej
Zabudowa HL 8011 wymiary wewnętrzne skrzyni: 536 cm x 242 cm, burty wykonane z blachy 2 mm, giętej w głęboki Czytaj więcej
Prostowniki to urządzenia, które służą do zmiany napięcia prądu z przemiennego na napięcie stałe. Właściciele samochodów znają je najczęściej pod nazwą Czytaj więcej
Pługi zawieszane Pługi przeznaczone są do podorywek oraz orek siewnych i przedzimowych. Zapewniają one prawidłową pracę na polach płaskich i Czytaj więcej
Kombajny do ziemniaków umożliwiają jednoetapowy i szybki zbiór oraz znaczne ograniczenie pracy ręcznej. Maszyna pozwala na wykopanie ziemniaków, oddzielanie bulw Czytaj więcej
Uszczelnienia są bardzo ważnymi elementami w konstrukcji wielu maszyn oraz urządzeń. Mają za zadanie przede wszystkim zapewnić szczelność połączenia dwóch części Czytaj więcej
Chcąc zapewnić sprawność maszyn rolniczych w kolejnym sezonie trzeba je oczyścić, zakonserwować i odpowiednio garażować przez okres zimy. Wydaje się, Czytaj więcej
Maszyny rolnicze są dzisiaj powszechnie wykorzystywane zarówno w niewielkich, jak i w dużych gospodarstwach rolnych. Zazwyczaj po skoszeniu zbóż na Czytaj więcej
Olej hydrauliczny w ciągnikach i maszynach rolniczych pełni kilka istotnych funkcji, takich jak smarowanie, chłodzenie i przenoszenie energii. Stosowany jest Czytaj więcej
Złączki hydrauliczne wykorzystuje się w każdej instalacji, w której pracuje lub przepływa ciecz. Potrzebne są zarówno w domowych instalacjach wodnych i Czytaj więcej
Akumulator w pojeździe bez odpowiedniego ładowania szybko stałby się bezużyteczny. Za ciągłą dostawę prądu odpowiedzialny jest alternator. W tym artykule Czytaj więcej
W dziejach mechanizacji rolnictwa pojawiają się czasem konstrukcje, które pomimo swojego wieku nadal zachowują swoją skuteczność. Jednym z takich przykładów Czytaj więcej
Oznaczenia na oponach do ciągników różnią się od systemu stosowanego w ogumieniu do aut osobowych. Wielu właścicielom tych pojazdów sprawia Czytaj więcej
Siewniki to jedne z najważniejszych maszyn rolniczych. Służą do wysiewania nasion zbóż i roślin przemysłowych. Znacząco przyczyniają się do usprawnienia Czytaj więcej
Farby ftalowe (alkidowe) należą do najczęściej stosowanych typów farb. Popularność ta bierze z niskiej ceny i - dzięki zmienianiu proporcji Czytaj więcej
Łożyska toczne są szeroko stosowane i służą do obracania wałów w wielu różnych maszynach, takich jak rowery, samochody, silniki elektryczne, Czytaj więcej
Wynalezienie żarówki halogenowej stało się prawdziwą rewolucją w technice motoryzacyjnej, mającą wpływ na sposoby oświetlenia m.in. pojazdów i maszyn rolniczych. Czytaj więcej
Ubrania robocze w rolnictwie powinny być dostosowane do czynników pogodowych, rodzaju wykonywanych czynności i pory roku. Odzież ta musi być Czytaj więcej
Łańcuchy rolkowe to najczęściej stosowany w urządzeniach mechanicznych sposób przenoszenia napędu, cieszący się opinią elementów o wysokiej trwałości. Ich konstrukcja Czytaj więcej
Glebogryzarki są nieodłącznym elementem wyposażenia arsenału narzędzi każdego rolnika i ogrodnika. Dzięki nim możliwe jest skuteczne przygotowanie gleby pod uprawy, co Czytaj więcej
Ciągniki i maszyny rolnicze są często wyposażane w lampy dodatkowe, które ułatwiają eksploatację sprzętu. Jedną z najpopularniejszych jest pomarańczowe światło błyskowe, Czytaj więcej
Na rynku istnieje duży wybór różnego rodzaju opon przeznaczonych do maszyn rolniczych. Różnią się one między sobą pod wieloma względami. Czytaj więcej
Systemy uprawy roli stanowią kluczowy element rolnictwa, wpływając nie tylko na jakość i ilość plonów, ale także na ochronę środowiska Czytaj więcej
Rozrzutnik pełni ważną rolę w procesach nawożenia i ulepszania jakości gleby. Jego prosta konstrukcji sprawia, że części do tego urządzenia Czytaj więcej
Przestoje w działaniu urządzeń skutkują opóźnieniami w produkcji. Warto więc dbać o jakość i właściwy dobór środków smarnych, aby mogły Czytaj więcej
Pompy zębate są pompami rotacyjnymi, których działanie polega na zmianie objętości cieczy roboczej znajdującej się między cylindrem pompy, a zębatką Czytaj więcej
Wały przegubowo-teleskopowe przenoszą moment obrotowy z ciągnika na maszynę. Dzieje się to przez połączenie dwóch podzespołów: WOM, czyli wału odbioru Czytaj więcej
Glebogryzarki przeznaczone są do przemieszczania oraz spulchniania wszelkiego typu gleby. Maszyna w pewnym stopniu zastępuje jednocześnie pracę pługa, kultywatora i Czytaj więcej
Filtry hydrauliczne pełnią ważną funkcję w każdym układzie hydraulicznym. To dzięki nim mamy pewność, że nie dostają się do niego pyły Czytaj więcej
Stan gleby to fundament każdego systemu produkcji roślinnej. Nie wystarczy znać typ czy klasę bonitacyjną – liczy się aktywność biologiczna, Czytaj więcej
Brony talerzowe to niezwykle ważne urządzenia wykorzystywane w rolnictwie. Bronowanie wykonuje się bezpośrednio po orce w celu wyrównania gleby oraz polepszenia Czytaj więcej
Jaka jest rola alternatora w silnikach spalinowych? Silniki spalinowe, w tym również te stosowane w ciągnikach rolniczych, korzystają głównie z Czytaj więcej
Presja unijnych regulacji, rosnące koszty i potrzeba ochrony gleby sprawiają, że alternatywy dla chemicznych środków ochrony roślin przestają być ciekawostką, Czytaj więcej
Chyba każdy zna to nieprzyjemne uczycie, gdy po przekręceniu kluczyka w stacyjce nie dzieje się nic, albo słuchać jedynie metaliczne Czytaj więcej
Rеѕоrу ріórоwе tо nајѕtаrѕze rоzwіązаnie ѕtоѕоwаne do dnia dzisiejszego w niektórych typach pojazdów. W autach osobowych zastąpione zostały przez amortyzatory, Czytaj więcej
Rozsiewacze nawozów są urządzeniami umożliwiającymi równomierne rozprowadzenie nawozów na polach uprawnych. Ich prawidłowe działanie gwarantuje właściwy wzrost roślin i ma Czytaj więcej
Ursus C-330, mimo upływu lat, wciąż jest często używany w wielu gospodarstwach. Jego cechy, takie jak lekkość i zwinność sprawiają, Czytaj więcej
Witamy na blogu firmy ZYCHAR. Będziemy starali się tutaj Was na bieżąco informować co u nas słychać, dodawać realizacje z Czytaj więcej
Filtr powietrza to element, o którym posiadacze ciągników i maszyn rolniczych często zapominają. Jak istotny to podzespół i jak ważną funkcję spełnia Czytaj więcej
Siłowniki hydrauliczne nazywane są silnikami hydrostatycznymi. Ich zadanie polega na wprawienie w ruch tłoczyska za pomocą energii powstałej pod wpływem ciśnienia Czytaj więcej
Trzypunktowy Układ Zawieszenia jest prostą konstrukcją, która umożliwia połączenie (zagregowanie) z ciągnikiem niezbędnych do pracy na polu maszyn rolniczych i Czytaj więcej
Części siewników rolniczych są narażone na różnorodne uszkodzenia w wyniku regularnego użytkowania, warunków terenowych oraz wpływu czynników atmosferycznych. Poniżej omawiamy Czytaj więcej
Oto nasz kolejny pomysł na przebudowę przyczepy ze stałą skrzynią ładunkową na wywrotkę. Projekt przebudowy opiera się podwoziu polskiej przyczepy Czytaj więcej
Filtr olejowy to jeden z podstawowych elementów, dzięki którym eksploatować możemy pojazd długo i bezpiecznie. Regularna wymiana jest nie tylko Czytaj więcej
Nie trzeba nikogo kierującego się zdrowym rozsądkiem przekonywać, że posiadanie gaśnicy w samochodzie, ciągniku czy kombajnie rolniczym jest niezbędnym wyposażeniem Czytaj więcej
Przyczepa HL 6011 po gruntownej odbudowie Przyczepa została przerobiona z wywrotu dwustronnego na wywrót trzystronny. Konstrukcja podwozia została wzmocniona. Czytaj więcej
